حجاب و پوشش برای بانوان ـ به ویژه حجاب برتر ـ و توجه به تحریم عفاف و حراست آن در زن از اصیل‌ترین سنگر زنان و از مهمترین و سودمندترین قانون الزامی آفرینش برای آنها در جامعه است. به عبارت روشنتر، حجاب و پوشش، سنگر سعادت و پیروزی و رستگاری زنان و جامعه است، که اگر این سنگر آسیب ببیند و یا فرو ریزد، عوامل سعادت، پاکزیستی و شرافت آنها فرو ریزد. مراد از حجاب، پوشش اسلامی است، و مراد از پوشش اسلامی زن به عنوان یکی از احکام وجوبی اسلام، این است که زن، هنگام معاشرت با مردان، بدن را بپوشاند و به جلوه‌گری و خودنمایی نپردازد. لزوم پوشیدگی زن در برابر مرد بیگانه یکی از مسائل مهم اسلامی است، در خود قرآن کریم دربار? این مطلب تصریح شده است، پوشیدن زن در برابر مرد بیگانه یکی از مظاهر لزوم حریم میان مردان و زنان اجنبی است، همانطور که عدم جواز خلوت میان اجنبی و اجنبیه یکی از مظاهر آن است.
با کمال تأسف دنیای غرب و دنبالهروهای آنان این مسئله بسیار مهم اسلامی و اخلاقی را نادیده گرفته، بلکه به عکس با کمال گستاخی بر ضدّ آن، گام برمی‌دارند و آن را عامل تخدیر و رکود و واپس‌گرایی دانسته، تا آنجا که در دانشگاههای خود، دختران دارای پوشش را اخراج می‌کنند، با اینکه حجاب سنگر حفظ عفّت و معرفت شخصیت زن و جامعه، سنگر حفظ زیبایی و شکوه زن، سنگر حفظ صحیحی ارتباط‌ها و رشته‌های اجتماعی، سنگر حفظ اخلاق فردی و اجتماعی، سنگر و دژ خللناپذیر برای حفظ مرزها و شیرازه‌های روابط مختلف بوده و کیان خانه و خانواده را از هرگونه انحراف و گمراهی، حفظ می‌کند.
براستی در چه دنیای جاهلیتی قرار گرفته‌ایم که دنیای غرب و الگوتراشان غربزده، حتّی در کشورهای اسلامی شکستن چنین سنگر و دژی را علامت ترقّی، رشد و تمدّن می‌دانند و به عکس حجاب و حفظ حریم عفاف را نشان? عقب‌گرد و واپس‌گرایی. دزدان عفّت و غارتگران استعمار، برای فریب اذهان و وسیل? قرار دادن زنان به عنوان یک کالا می‌خواهند زنان را که نیمی از جامع? انسانی هستند از همین راه، از درون تهی کنند و با این کار به تهاجم فرهنگی خود ادامه دهند، آنها چنین القاء می‌کنند که: حجاب سدّی بر سر راه تکامل آنهاست؛ حجاب، زنان را در زندان زندگی حبس کرده و آنها را از تعالی و رشد باز می‌دارد؛ و حجاب از توسع? علمی، فکری، فرهنگی و هنری زنان می‌کاهد که...
در حالی که حجاب اسلامی آنگونه پیامدهای شوم را ندارد، بلکه وسیله و سنگر محکمی برای استواری زندگی بانوان بوده و پشتوان? نیرومندی برای آنها در راستای توسع? علمی، فکری، فرهنگی و هنری است.
تاریخچ? حجاب
تاریخ حجاب به آفرینش اولین موجودات روی زمین، یعنی آدم و حوا بازگشت می‌کند و فراز و نشیب‌های بیشمار تاریخ، قدرت بر محو آن را نداشته است. "یا بنی آدم قد انزلنا علیکم لباساً ..."، (ای فرزندان آدم برای شما لباس فرو فرستادیم که هم اندام شما را می‌پوشاند و هم زینت شماست و لباس تقوی بهتر است این از آیات خداست باشد که متذکر شده پند گیرید)./ سور? مبارک? اعراف، آی? شریف? 26
این آی? شریفه بیانگر اهمیت لباس، پوشش، ستر و ساتر از نظر قرآن کریم است.
حجاب از نظر قرآن کریم
اصل وجوب حجاب برای زنان از ضروریات دین اسلام است، و منکر آن در حکم منکر دستورات ضروری اسلام است و کسی که از روی عمد و آگاهی، منکر ضروریات اسلام شود، در حکم کفر است، مگر اینکه معلوم باشد که منکر خدا و یا رسول خدا(ص) نیست.
در قرآن کریم برای وجوب و حدود آن، به چهار آیه که صراحت بر آن دارند، تمسک شده ولی در مورد حفظ عفّت و پاسداری از حریم آن، در قرآن کریم بیش از ده آیه وجود دارد. در آی? شریف? 30 سور? مبارک? نور (به عنوان نخستین آیه‌ای که صراحت بر وجوب حجاب دارد) می‌خوانیم: "و قل للمؤمنات یغضضن من ابصارهنّ و یحفظن فروجهنّ و لایبدین زینتهنّ الا ماظهر منها و لیضربن بخمرهنّ علی جیوبهنّ و لایبدین زینتهنّ الا لبعولتهنّ..." (ای پیامبر به زنان باایمان بگو چشمهای خود را (از نامحرم) فرو گیرند و دامان خویش را حفظ کنند و زینت خود را جز آن مقدار که نمایان است ـ آشکار نسازند و اطراف، روسریهای خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشیده شود) و زینت خود را آشکار نسازند مگر برای شوهرانشان و سایر افراد محرمشان...)
آثار و فوائد حجاب
1. حجاب و نقش آن در سلامت اجتماع و آرامش روانی:
رعایت حجاب در سلامت و پاکی اجتماع مؤثر است، به علت تأثیر زیاد آن در استحکام خانواده به عنوان پایه و اساس اجتماع و نیز تأثیر آن در ساختن فرزندان با تربیت صحیح و پاک نگه داشتن محیط اجتماع از عوامل تحریکآمیز حیوانی.
2. حجاب و نقش آن در مسئولیت‌های اجتماعی:
امام خمینی ـ قدس سره، در مورد نقش زنان در انقلاب اسلامی مطالب مهمی بیان کرده‌اند که از آن جمله خطاب به آنان چنین می‌فرماید: «نقش شما زنان در این نهضت، از مردها بیشتر بوده» نیز می‌فرماید: «همانطور که مردها وارد میدان بودند، بانوان محترم هم وارد بودند، بلکه زحمات اینها بیشتر از مردها بود.»
3. خروج از لشکریان دشمن و ایمنی از عذاب الهی و کسب ثواب اخروی:
شیطان از روابط زن و مرد برای به گناه انداختن، استفاده می‌کند لذا بدحجابی و بی‌حجابی و نیز عدم رعایت اصول شرعی در روابط با نامحرم، شخص را در معرض خشم خدا قرار می‌دهد.
4. پوشش اسلامی و حفظ نسل از خطر سقوط:
یکی از آثار بی‌حجابی، بی‌بند و باری و روابط نامشروع در ابعاد وسیع است چنانکه در دنیای غرب، به خوبی دیده می‌شود و آثار نکبت‌بار روابط نامشروع برکسی پوشیده نیست، یکی از آثار، آلوده شدن نسل و به دنبال آن سقط جنین و تولد فرزندان نامشروع و غیرقانونی است که متأسفانه بر اثر عدم رعایت عفّت و پوشش اسلامی، این آثار روز به روز بیشتر می‌شود و آمار نشان می‌دهد که این موضوع در کشور‌هایی که پوشش اسلامی رعایت نمی‌شود، به مراتب بیشتر از جاهایی است که پوشش اسلامی رعایت می‌شود.
5. مبارزه با نفس:
میل به خودنمایی و جلوه‌گری به مصالحی در سرشت زن، نهفته است که باید در مسیر درست و هدفی والا به کار گرفته شود. چرا که هیچ گرایشی بدون جهت در جان انسان به ودیعت نهاده نشده است. اما اگر این گرایش، مرزی نداشته باشد و همه جا نمود داشته باشد، فساد آفرین است.
راههای مبارزه با بدحجابی و بی‌حجابی
1. تقویت ایمان و اعتقاد:
این جمل? حضرت علی(ع) که فرمودهاند: «المرد بایمانه والمؤمن بعمله» نشانگر آن است که باورها و ایمانهای راسخ عالی‌ترین نقش را در کیفیت زندگانی انسان ایفا می‌کنند.
2. احیاء فرهنگ اصیل اسلامی:
احیاء ارزشهای اصیل اسلامی و فراخوانی زن مسلمان به تعقّل و دریافتن ارزشها و آفریدن روح تعهّد و تعهّد نسبت به اینها نقش مهمی در این زمینه خواهد داشت و زن مؤمن باید به آنچه اسلام به عنوان ارزش بدان می‌نگرد، باور داشته باشد و بداند که عظمت و شخصیت او در گرو روح بلند، اندیشه والا، قلب پاک و جان پیراسته از آلودگی است که او را به روشی انسانی و منشی اسلامی فرا خواهد خواند و بداند تن آرایه بسته و ظاهر فریبنده، هرگز نمایشگر شخصیت او نیست.
3. شناساندن الگوهای والا:
کلامی از امام صادق(ع) تأمل برانگیز و قابل توجه است که به زنان دوستی آل علی(ع) را الهام کنید و به همین مسائل اندک رهایشان کنید زن اگر حبّ علی را فراگرفت و او را راهبر شناخت و خاندان او را به عنوان الگو پذیرفت و بر راهی رفت که اهل بیت(ع) رفته‌اند و آنان را سرمشق قرار داد، رویینتن می‌شود و حضورش در جامعه، دلهرهآفرین نخواهد بود.
مصوب? شورای عالی انقلاب فرهنگی دربار? راهبردهای گسترش فرهنگ عفاف
1. توسع? فرهنگ تأمل و تفکّر در مفاهیم دینی توسط جوانان برای پذیرش درونی و قلبی و عمل به آنها.
2. تبیین دائمی جایگاه والا و پرافتخار زنان در اسلام و مقایس? آن با سایر مکاتب برای احساس برتری شخصیت زن مسلمان نسبت به زنان سایر مکاتب و پرهیز از روی آوردن به جنبه‌ها و شخصیت‌های کاذب.
3. تقویت بنیه اعتقادی، اخلاقی و اصول و مبانی تربیت برای والدین، خصوصاً مادران نسبت به امر عفاف و حجاب و ایجاد حساسیت در آنها نسبت به آسیب‌های ناشی از رعایت نکردن آن برای خود، خانواده و فرزندان.
4. اتخاذ تدابیر مناسب برای جذب، تربیت و به کارگیری نیروی انسانی شایسته نظیر مدیران، معلمان و استادان معتقد و عامل به رعایت حجاب و عفاف در کلی? مراکز اداری و آموزشی.
5. تبیین آموزه‌های دینی در خصوص ضرورت رعایت اصول حیا و عفّت متناسب با قابلیت‌ها و ویژگیهای زنان و مردان و ایجاد تعادل در روابط اجتماعی آنها.
6. احیا و ترویج سنّت حسن? امر به معروف و نهی از منکر.
7. ارتقای سطح آگاهی جوانان در زمین? ارتباط‌های صحیح انسانی و اخلاقی بین آنها و حفظ حدود عفاف و حجاب در جامعه و خانواده.
8. تبیین فلسفه و پیامدهای مثبت فرهنگی اجتماعی، روانی و اخلاقی عفاف و حجاب در عرصه‌های مختلف زندگی و اثرات منفی عدم رعایت آن در سست کردن بنیانهای اخلاقی خانواده و جامعه.
9. تبیین دیدگاه اسلام در خصوص عفاف، پوشش، حجاب و ضرورت بیان فلسفه، احکام و دستاوردهای مثبت رعایت آن در جامعه، متناسب با شرایط سنی جوانان و نوجوانان با شیوه‌های جذاب.
10. توجه دادن به رعایت و نیز باور پوشش نه به عنوان یک اجبار اجتماعی بلکه به عنوان یک ارزش انسانی، دینی و معنوی و یک باور قلبی جهت مصونیت از زشتی‌ها و آسیب‌های اجتماعی.
11. افزایش آگاهی والدین نسبت به رعایت حجاب و عفاف خصوصاً در خانواده و نقش الگویی آنان در این امر.
12. اهتمام جدّی نهاد خانواده نسبت به تأمین نیازهای عاطفی و شخصیتی فرزندان به ویژه دختران و تأثیر آن در شکل‌گیری هویّت دینی و اجتماعی آنها.
13. تبیین نقش عفاف و حجاب در تقویت هویت ملّی و فرهنگی جوانان و تأثیر آن بر استقلال فرهنگی و سیاسی کشور.
14. تقویت روحی? تعادل در جوانان در رویکرد آنان به مُدگرایی و بیان مستدل و منطقی اثرات و پیامدهای مدگرایی افراطی و پرهیز از تقلید کورکورانه از مُدهای غربی و تقویت مُدگرایی ملّی.
15. تبیین ریشه‌های تاریخی و فرهنگی و نشانه‌های روشن از وجود حجاب و پوشش در ادیان الهی و جوامع دارای سابق? تاریخی و تمدّن فرهنگی.
16. زمینه‌سازی اجتماعی مناسب برای دختران و پسران جهت کشف هدایت و بروز قابلیت‌ها و توانمندیها و تأمین مطالبات خود برای جلوگیری از بروز جلوه‌گریها مناسب در حیطه فرهنگ عفاف و حجاب.
17. اختصاص بخشی از موضوعات تحقیقاتی به بررسی «زمینه، علل و موانع گسترش فرهنگ عفاف و حجاب در جامعه» و بررسی تأثیرات محصولات فرهنگی کشور بر این موضوع.
18. تشویق و ترغیب خانواده‌ها و جوانان به ازدواج آسان و آشنا کردن با معیارهای شرعی انتخاب همسر، حقوق و وظایف یکدیگر، تقویت روحی? سادهزیستی و قناعتپیشگی در زندگی.
19. تقویت هماهنگی بین دستگاههای ذیربط در برنامه‌ریزی و تأمین امکانات لازم جهت رفع مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی موجود بر سر راه ازدواج جوانان.
20. توسع? فعالیت‌های بنیادهای ازدواج به منظور جلب مساعدت دولت و خیرین در امر ازدواج جوانان.
21. ارتقای مهارت‌های فنی و حرفه‌ای و توانمندیهای جوانان جهت توسع? طرحهای خود اشتغالی و آشنایی با بازار کار و زمینه مختلف فعالیت به عنوان زمینهساز ازدواج، تشکیل خانواده و نهایتاً توسع? فرهنگ عفاف.
22. اهتمام جدّی مراکز فرهنگی و کلیه رسانه‌های کشور نسبت به ارائه الگوی مطلوب از عفاف و حجاب در محصولات فرهنگی خود (فیلم، سریال، تئاتر و...) و پرهیز از ایجاد تضاد و تناقض برای جوانان در این امر.
23. جذب، تربیت و به کارگیری نیروی انسانی آگاه و عامل به مبانی دینی عفاف و حجاب در برنامه‌های فرهنگی و تبلیغی.
24. جهتدهی و تقویت امر عفاف و حجاب با استفاده از قابلیت‌ها و ظرفیت سازمان‌ها، احزاب، تشکّل‌های غیردولتی و هیئت‌های مذهبی در کشور.
کلمات کلیدی:
